Leczenie onkologiczne wiąże się niekiedy z usunięciem nie tylko samej zmiany nowotworowej, lecz także węzłów chłonnych. Rehabilitacja po usunięciu węzłów chłonnych pachwinowych pomaga pacjentowi szybciej powrócić do funkcjonalności, jednak powinna zostać szczegółowo dopasowana do danego przypadku. Jak wygląda i kiedy zostaje uwzględniona w procesie zdrowienia?
Węzły chłonne pachwinowe są częścią układu chłonnego odgrywającego istotną rolę w obronie organizmu przed infekcjami i chorobami. Położone są w pobliżu naczyń chłonnych oraz limfatycznych odprowadzających płyny ustrojowe z dolnych kończyn, a także narządów miednicy. Ich podstawową funkcją jest filtrowanie bogatych w drobnoustroje, zanieczyszczenia i komórki nowotworowe płynów w organizmie człowieka. Jest to możliwe dzięki zawartości limfocytów rozpoznających oraz usuwających szkodliwe czynniki z organizmu.
W wyniku infekcji węzły chłonne pachwinowe mogą się powiększać, jednak zmiany w ich obrębie niejednokrotnie wskazują na inny, poważniejszy problem zdrowotny np. nowotwór. Z tego powodu ważne jest, aby przeprowadzać regularne samobadanie i konsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia pierwszych niepokojących objawów.
Dolegliwości w okolicach węzłów chłonnych zwykle są charakterystyczne i trudne do przeoczenia. Jeśli w ostatnim czasie nie przechodziliśmy infekcji bakteryjnej lub wirusowej, powinniśmy zwrócić się do specjalisty, gdy:
Objawy takie jak opuchlizna, zaczerwienienie i tkliwość w obrębie węzłów mogą wskazywać zarówno na infekcje bakteryjne (anginę, zapalenie ucha, płuc, rzeżączkę czy boreliozę), jak i wirusowe (mononukleozę, opryszczkę, HIV oraz wirusowe zapalenie wątroby). Pamiętajmy jednak, aby w procesie diagnostycznym wykluczyć choroby autoimmunologiczne (między innymi toczeń rumieniowaty, reumatoidalne zapalenie stawów i chorobę Hashimoto), niektóre nowotwory, w tym przede wszystkim chłoniaki, a także przerzuty nowotworowe z innych miejsc.
Leczenie onkologiczne ma na celu skuteczną walkę o życie pacjenta, jednak często w efekcie tych działań medycznych pojawiają się inne dolegliwości, a także konieczność zmiany trybu życia. Leczeni najczęściej uskarżają się na:
Rehabilitacja po usunięciu węzłów chłonnych pachwinowych powinna zostać dopasowana indywidualnie do pacjenta w zależności od źródła i rozległości problemu. W pierwszej kolejności zawsze konieczne jest odpowiednie wygojenie ran, aby uniknąć infekcji i przyspieszyć powrót do satysfakcjonującego funkcjonowania. Oczywiście w tym okresie zaleca się uwzględnienie rehabilitacji pooperacyjnej, która ma na celu jak najszybsze uruchomienie pacjenta i może się pokrywać z fizjoterapią późniejszą.
Następnie dobrze jest rozważyć ćwiczenia fizjoterapeutyczne poprawiające ruchomość kończyny i zmniejszające ryzyko wystąpienia lymfostazy. W przypadku jej wystąpienia specjaliści często sugerują drenaż limfatyczny w celu wyprowadzenia nadmiaru limfy.
Drenaż to nic innego jak delikatny masaż wybranych punktów na ciele ulokowanych wzdłuż głównych szlaków limfatycznych. Ucisk ułatwia przepływ limfy i zwiększa się ilość substancji odżywczych dostarczanych do tkanek. Po usunięciu węzłów chłonnych pachwinowych zaleca się wykorzystanie technik manualnych, jednak w niektórych przypadkach specjaliści decydują się na przeprowadzenie rehabilitacji przy pomocy masażera pneumatycznego.
Drenaż limfatyczny jako jedna z metod rehabilitacji zmniejsza obrzęk, poprawia krążenie i redukuje ból. Efekty wymagają czasu, dlatego nie obejdzie się bez regularnych sesji. Korzystając z zabiegów, należy udać się do doświadczonego specjalisty, który będzie potrafił dostosować siłę nacisku. W przeciwnym razie mogą wystąpić wybroczyny i siniaki.
Fizjoterapia obejmuje ćwiczenia rozciągające, siłowe, stabilizujące i poprawiające koordynację. Specjaliści dopasowują plan treningów do historii leczenia, a także możliwości pacjenta, aby nie tylko poprawić krążenie czy przepływ limfy, lecz także wzmocnić kończyny i staw biodrowy. Zaleca się przede wszystkim bierne rozciąganie mięśni zginających, oddychanie torem przeponowym, wzmacnianie mięśni grzbietu oraz mobilizację żeber. Fizjoterapeuci wykorzystują duże piłki gimnastyczne, elastyczne taśmy do ćwiczeń i zadania przy drabince lub z wykorzystaniem krzesła.
Wycięcie węzłów chłonnych pachwinowych dotyczy wielu pacjentów onkologii. Jeśli interesuje nas, jak w tym przypadku przebiega rehabilitacja, więcej informacji w tym zakresie znajdziemy w artykule: „Fizjoterapia w onkologii – zalecenia i przebieg”.
Podczas poszukiwania informacji i w celu uzupełnienia wiedzy, warto korzystać ze sprawdzonych źródeł, selekcjonowanych przez fachowców w swoich dziedzinach. Wskazania rehabilitacyjne dla pacjentów po wycięciu węzłów chłonnych. Pakiet ćwiczeń nr.1 to praktyczne narzędzie w wersji elektronicznej, które może stać się podstawą urozmaicania planu rehabilitacyjnego tworzonego przez specjalistów czy fizjoterapeutów. Sprawdzi się również jako forma narzędzia dydaktycznego dla wykładowców i studentów kierunków fizjoterapeutycznych i medycznych. Ze względu na swój przejrzysty i konkretnych charakter, stworzony w postaci kart pracy, fizjoterapeuta poszczególne ćwiczenia może zlecić pacjentowi do wykonania w domu, co utrwala efekty działań prowadzonych podczas zajęć w ośrodku.
