Migrena i napięcie w okolicach karku mogą utrudniać funkcjonowanie, a nawet uniemożliwiać wykonywanie codziennych czynności. Choć nasilenie objawów różni się w zależności od indywidualnej sytuacji pacjenta, zawsze warto sięgnąć po pomoc. Czy skuteczna może okazać się fizjoterapia? Ból głowy a terapia manualna — wyjaśniamy!
Ból głowy sam w sobie zazwyczaj nie zagraża życiu. W większości przypadków spowodowany jest napięciem mięśniowym, zmęczeniem, stresem, niedoborem snu lub wywołany przez czynniki środowiskowe. Pamiętajmy jednak, że dolegliwości w obrębie czaszki i karku mogą wskazywać na poważniejsze problemy zdrowotne, również te wymagające natychmiastowej uwagi medycznej. Zagrażać zdrowiu lub życiu może ból:
Napięciowy ból głowy charakteryzuje umiarkowane natężenie. Ta dolegliwość jest zwykle opisywana jako ściskanie wokół głowy i obejmuje obszar skroni, czoła, karku oraz mięśni szyi. Może trwać od kilku godzin do kilku dni, jednak w przypadku ciągłego narażenia na stres często przyjmuje charakter przewlekły.
Osoby z napięciowym bólem głowy doświadczają sztywności w okolicy mięśni szyi, barków i pleców. Przypadłości tej zazwyczaj nie towarzyszą nudności, wymioty, światłowstręt ani inne objawy neurologiczne charakterystyczne dla migreny. Ponadto stres, lęk i intensywne emocje nasilają ból, natomiast wysiłek fizyczny, chodzenie po schodach czy wykonywanie codziennych obowiązków nie powoduje zmian w natężeniu.
Jeśli odczuwamy przeciążenie i sztywność w okolicy kręgosłupa szyjnego czy karku, mogą nie wystarczyć ćwiczenia rozciągające. W jednym z naszych poprzednich artykułów pt. “Na czym polega terapia punktów spustowych?” wyjaśniamy, jak zredukować dolegliwości poprzez masaż wybranych punktów generujących ogniska bólowe w ciele.
Aura migrenowa obejmuje wiele objawów neurologicznych w tym m.in. zaburzenia widzenia (migotanie, plamki, zamglenie widzenia), trudności w mówieniu, drętwienie lub mrowienie w obrębie twarzy i kończyn, a także zaburzenia koordynacji.
Sam ból głowy jest natomiast silny (czasem osiąga natężenie uniemożliwiające poruszanie się), pulsujący i zwykle jednostronny. Może utrzymywać się od kilku godzin do kilku dni. Ponadto pacjenci uskarżają się na nudności oraz wymioty i doświadczają nadwrażliwości zmysłowych — na światło (fotofobia), dźwięki (fonofobia) i zapachy.
Migreny kręgopochodne, znane również jako migreny szyjne lub o podłożu kręgosłupowym, mają swoje podłoże w dysfunkcjach kręgosłupa szyjnego. Napady bólu mogą zatem pojawiać się podczas siedzenia w nieodpowiedniej pozycji, poruszania głową, odwracania się czy prowadzenia samochodu. Niekiedy są również następstwem wcześniej wykonywanych aktywności i związanymi z nimi urazami np. kontuzje narciarskie lub sportowe.
Aby dowiedzieć się więcej i znaleźć metody radzenia sobie z tą dolegliwością, warto zapoznać się z pakietem ćwiczeń „Migreny kręgopochodne”. Te przydatne ćwiczenia w wersji elektronicznej zostały opracowane przez specjalistów i mogą posłużyć jako wsparcie fizjoterapeutyczne, edukacyjne lub informacyjne. Ta wielowątkowość sprawia, że rehabilitanci, pacjenci i ich rodziny, a także studenci mogą uzupełnić swoją wiedzę w bardzo praktyczny sposób. Każdy arkusz ćwiczeń jest poprzedzony dokładnym opisem oraz ilustracją jak wykonać poszczególne ruchy, co ułatwia kontynuację zaleceń fizjoterapeuty w warunkach domowych.
Fizjoterapeuci specjalizujący się w terapii manualnej wykorzystują masaż tkanek miękkich, manipulacje stawowe i rozciąganie w celu złagodzenia napięcia mięśniowego, poprawy ruchomości stawów oraz zmniejszenia bólu głowy. Pomocne mogą okazać się:
Terapia manualna w bólach głowy to doskonała metoda obniżająca napięcie mięśniowe i redukująca ból. Fizjoterapeuci wykorzystują specjalistyczne, bezpieczne techniki masażu, przede wszystkim głaskanie, uciskanie, rozcieranie czy ugniatanie, w celu rozluźnienia napiętych mięśni szyi, ramion, pleców i skóry głowy.
W ramach terapii przeprowadzane są również delikatne manipulacje stawowe kręgosłupa szyjnego. Takie działania lecznicze powinni wykonywać jednak tylko i wyłącznie wykwalifikowani rehabilitanci po dopasowaniu programu ćwiczeń do indywidualnej sytuacji pacjenta.
Nie zapominajmy również o mobilizacjach. Są to techniki, w których fizjoterapeuta delikatnie manipuluje stawami, by poprawić ich ruchomość i zmniejszyć napięcie. Rozwiązanie to dotyczy kręgosłupa szyjnego, barków, żuchwy i innych stawów, bezpośrednio lub pośrednio związanych z bólem głowy.
Aby jednak wdrożyć odpowiednie leczenie, należy zacząć od szczegółowej diagnostyki. Jak ją przeprowadzić? Na wszystkie najważniejsze pytania odpowiada dr n. med. Marian Majchrzycki w filmie „Terapia manualna w bólach głowy”. Prezentuje również wybrane ćwiczenia i postępowanie fizjoterapeutyczne dla danego przypadku, co korzystnie wpłynie na przyswajanie informacji i wiedzy przez pacjenta, rehabilitanta i studentów kierunków fizjoterapeutycznych.
Fizjoterapia na migrenę to bezsprzecznie jedno z lepszych rozwiązań terapeutycznych. Poniżej znajdziemy kilka przykładów ćwiczeń stanowiących wsparcie w terapii. Kluczem mogą okazać się na przykład ćwiczenia rozluźniające mięśnie szyi, m.in.:
W niektórych przypadkach zastosowanie znajdują również treningi wzmacniające mięśnie, które obejmują:
Choć niektóre ćwiczenia fizjoterapeutyczne możemy wykonywać w domu, w pierwszej kolejności powinniśmy zasięgnąć porady specjalisty. Jeśli zmagamy się z przeciążeniami oraz napięciowym bólem głowy, treningi pomocne w migrenie mogą nasilać dolegliwości (i odwrotnie!).
