Postępowanie rehabilitacyjne w terapii blizn pooperacyjnych i po radioterapii

Z publikacji dowiesz się:

• Jak powstaje i czym charakteryzuje się tkanka bliznowata?

• Na czym opierać dobór metody leczenia?

• Jakie są rodzaje blizn?

• Co jeszcze towarzyszy gojeniu się rany?

• Jak przebiega diagnostyka?

• Na czym polega terapia pośrednia?

• Po jakich zabiegom i badaniom potrzebna jest terapia blizn?

• Jak powinno wyglądać postępowanie rehabilitacyjne po pozczególnych rodzajach zabiegów i badań?

• Jakie są ograniczenia i zagrożenia związane z nieleczonymi bliznami?

• Czym jest metoda Bowena?

• Jakie techniki się wykorzystuje i jak się je stosuje?

• Jakie zastosowanie mają zabiegi fizykalne?

• czym powinno się pamiętać?

Ponadto otrzymasz szczegółowe zalecenia rehabilitacyjne do każdego rodzaju terapii, z uwzględnieniem rehabilitacji po mastektomii, rekonstrukcji piersi, radioterapii i po operacjach na powłokach brzusznych. 

Minibook jest kierowany zarówno do fizjoterapeutów, jak i do samych pacjentów, którzy chcą się doedukować w temacie swoich dolegliwości i przebiegu rehabilitacji. Dzięki elektronicznemu formatowi, zawarte w tym minibooku materiały można bez problemu przenosić i wyświetlać na ekranach różnej wielkości. Publikacja stanowi cenną pomoc w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji osób, które mają blizny po radioterapii i operacjach.

Spis treści:

Postępowanie rehabilitacyjne w terapii blizn pooperacyjnych i po radioterapii 5

Charakterystyka tkanki bliznowatej 5

Diagnostyka i leczenie operacyjne 8

Blizny po mastektomii 10

Blizny po radioterapii 13

Blizny po rekonstrukcji piersi 13

Blizny pooperacyjne na powłokach brzusznych 15

Manualne techniki leczenia blizn 16

Zabiegi fizykalne w terapii blizn 20

Podsumowanie 23

Piśmiennictwo 25

Manualne techniki leczenia blizn

Dla uzyskania możliwie najlepszego efektu terapeutycznego w redukcji blizn niezwykle ważna jest poprawna ocena morfologii blizny oraz wybór najlepszej możliwej terapii zabiegowej (33).

Rozpoczęcie opracowywania blizny operacyjnej po zabiegu mastektomii w pierwszej fazie będzie polegało na rozluźnieniu mięśni w obrębie blizny [9]. Stosuje się w tym celu techniki mięśniowo-powięziowe. Powięź ma zarówno pośredni, jak i bezpośredni wpływ na struktury narządu ruchu. Przebiega w ciele między warstwami głębokimi a warstwą bezpośrednio leżącą pod skórą. W przypadku zabiegu mastektomii uszkodzenie jej części w obszarze piersiowym powoduje zaburzenie układu powięziowego w innych rejonach ciała, powodując ból mięśniowo-powięziowy [5, 11, 20, 22].

Terapia tkanek miękkich u pacjentów leczonych onkologicznie powinna się rozpocząć natychmiast po zagojeniu rany, w miejscach, gdzie można zaobserwować ograniczenia ruchomości tkanek. Ze względu na funkcjonalną ciągłość tkankową można zastosować w tym celu rozluźnianie powierzchownego układu powięziowego, polegające na rozciąganiu powięzi kończyny górnej i powierzchownej szyi [20, 22).

Powstałe w wyniki zabiegu blizny oraz zrosty powodują nierównomierne rozłożenie sił, co jest problematyczne dla obszaru szyi oraz obręczy barkowej. W takim przypadku terapię rozpoczyna się, gdy blizna nie jest jeszcze scalona, a odkładanie kolagenu już się rozpoczęło. Usunięcie mięśni wewnętrznych piersi sprawia, iż nie ma odpowiedniej siły zalecanej w technikach mobilizacji, a uruchomienie i mobilizacja mięśnia piersiowego większego oraz mięśniowo-powięziowe rozluźnienie barkowo-łopatkowe jest kolejnym ważnym elementem terapii rozluźniającej [20, 22, 26).

Zasadniczo opracowanie blizn powinno się rozpocząć po upływie 4 tygodni od momentu ich powstania według jednych autorów (1) lub minimum 6 tygodni po operacji i konsultacji z lekarzem [34].

Opracowanie blizny polega na jej mobilizacji, rozcieraniu wzdłuż, w poprzek oraz w kierunkach skośnych do linii blizny. Zastosowanie takich technik rozciągających powoduje uelastycznienia blizny (1, 3).

Pierwsza część masażu polega na wykonywaniu delikatnych chwytów manualnych, w oparciu o techniki głaskania i rozcierania dośrodkowo w kierunku blizny. Całość obejmuje 3-4 zabiegi. W drugiej fazie zabiegowej obejmuje się obszar tkanki bliznowatej, która opracowywana jest technikami rozcierania i ugniatania.