Jak długo goi się cięcie cesarskie i czy niesie ze sobą skutki uboczne?

Czas gojenia się rany po cięciu cesarskim różni się w zależności od stanu zdrowia kobiety. Zwykle jednak proces ten trwa maksymalnie do kilku miesięcy. W ciągu pierwszych dni zazwyczaj wskazane jest przebywanie w szpitalu pod opieką personelu medycznego. W tym okresie pacjentka jest monitorowana oraz otrzymuje leki przeciwbólowe redukujące dolegliwości.

Po wyjściu ze szpitala należy ograniczać aktywność fizyczną i unikać podnoszenia ciężkich przedmiotów. Ciało zdrowej mamy regeneruje się szybko, dlatego już po upływie dwóch tygodni warto powoli wracać do codziennych aktywności. Nie zapominajmy o ostrożnym obchodzeniu się z raną, regularnej dezynfekcji, zachowaniu higieny, unikaniu nadmiernego wysiłku i noszeniu luźnych, wygodnych ubrań.

Cięcie cesarskie nie musi nieść ze sobą poważnych konsekwencji, ale zdarza się, iż wiele miesięcy po porodzie kobieta odczuwa nasilenie dolegliwości podczas miesiączki. Krwawienie i bóle mogą być intensywniejsze, a funkcjonowanie w pierwszych dniach utrudnione. Pomocna okazuje się farmakoterapia, jednak warto rozważyć również ćwiczenia ze specjalistą, dzięki którym rozciągniemy mięśnie i zniwelujemy napięcie w dole brzucha. Pomocne mogą okazać się informacje zawarte w artykule: Fizjoterapia i ćwiczenia na bóle menstruacyjne.

Cesarskie cięcie — mobilizacja blizny i fizjoterapia

Mobilizacja rany po CC to nic innego jak proces pielęgnacyjny i terapeutyczny, mający na celu poprawę stanu skóry, elastyczności oraz przywrócenie sprawności w okolicy brzucha. Zmniejsza ona też ryzyko ograniczenia ruchomości czy wystąpienia problematycznej sztywności. 

Na mobilizację blizny mogą składać się:

• delikatne masowanie pomocne w rozbijaniu tkanki bliznowatej i zwiększeniu jej elastyczności. Możemy to robić, stosując umiarkowany nacisk, np. metodą manualną, wzdłuż blizny w kierunku przeciwnym do jej zrostów. Niewskazane jest nadmierne tarcie,
• stosowanie kremów i maści przeznaczonych do pielęgnacji blizn po CC. Preparaty te uelastyczniają i rozjaśniają skórę, dzięki czemu zagojona rana jest mniej widoczna. Ich stosowanie zawsze jednak należy skonsultować z lekarzem. Przydatne mogą również okazać się plastry, których celem jest „wygładzenie” blizny, dzięki czemu nie dochodzi do ciągłego podrażniania tkanki i mogą zapewnić satysfakcjonujący poziom krycia miejsca cięcia, co wpływa na komfort emocjonalno-psychiczny kobiety,
• lekkie, rozciągające ćwiczenia blizny po cesarskim cięciu, które zostały zatwierdzone przez fizjoterapeutę lub ginekologa,
• zimne i ciepłe kompresy zmniejszające obrzęk i poprawiające krążenie krwi,
• zapobieganie nadmiernemu napięciu mięśniowemu poprzez stosowanie treningów relaksacyjnych.

Czy fizjoterapia po porodzie jest bezpieczna? Otóż — tak, pod warunkiem że wszystkie ćwiczenia na bliznę po cesarskim cięciu dobierane są przez doświadczonego specjalistę i wykonywane pod jego okiem. Oczywiście każdy przypadek po CC jest inny, istotne są ewentualne komplikacje, choroby współistniejące i stan rekonwalescencji pacjentki (np. po ciąży mnogiej), dlatego nie należy się zamartwiać jeśli lekarz zaleci wstrzymanie się z danymi aktywnościami fizycznymi. 

Ćwiczenia na mobilizację blizny po CC

Wprowadzenie ćwiczeń fizycznych do życia to doskonała metoda powrotu do sprawności i sposób na odzyskanie elastyczności skóry w miejscu nacięcia. Trzeba jednak pamiętać, że nie można wdrażać treningów natychmiast po wyjściu ze szpitala, aby nie naruszyć niezagojonej jeszcze rany. Każdą zmianę nawyków na tym etapie musimy omówić z lekarzem prowadzącym.

W przypadku gdy możliwe jest już rozpoczęcie lekkich aktywności, terapia blizny po cesarskim cięciu może obejmować ćwiczenia takie jak:

• rozciąganie ramion. Stojąc prosto, unieśmy ramiona do poziomu barków, a następnie złączmy dłonie za plecami. Delikatnie podnośmy ręce ku górze, starając się utrzymać proste plecy. To ćwiczenie pomaga w rozciągnięciu mięśni klatki piersiowej, co korzystnie wpływa na napięcie skóry w okolicy blizny,
• ruchy bioder. Leżąc na plecach, zegnijmy nogi w kolanach, a stopy postawmy na płaskim podłożu. Następnie rozpocznijmy delikatne obracanie biodrami na boki, starając się nie odrywać pleców od maty. Dzięki temu rozluźnimy mięśnie brzucha i okolice lędźwiowe,
• unoszenie kolan do klatki piersiowej. Połóżmy się i ustawmy kolana tak jak w poprzednim ćwiczeniu. Następnie unieśmy jedno kolano w kierunku klatki piersiowej, a po chwili  wróćmy do pozycji wyjściowej. Powtórzmy to ćwiczenie na obie nogi, aby rozciągnąć mięśnie brzucha w równym stopniu, w rozciąganiu mięśni brzucha,
• plank (tylko jeśli jesteśmy na końcowym etapie rekonwalescencji, a nasz lekarz lub fizjoterapeuta zezwolił na wprowadzenie intensywniejszej aktywności). Uklęknijmy, a następnie oprzyjmy się na przedramionach i stopach, tak by ciało znalazło się w pozycji równoległej do podłogi. Wytrzymajmy dziesięć sekund. Z każdym tygodniem zwiększajmy czas.

Ćwiczenia oddechowe po CC

Cesarskie cięcie bardzo często wiąże się z powstaniem nadmiernego napięcia mięśni brzucha. Stan ten jest problematyczny, ponieważ uniemożliwia wykonanie głębokiego wdechu, co może wiązać się z dodatkowym stresem. Ćwiczenia oddechowe pozwalają rozluźnić ten obszar, poprawiając komfort życia oraz zmniejszając sztywność. Ponadto głębokie oddechy mogą pomóc również w zwiększeniu elastyczności tkanek w okolicy blizny.

Drenaż limfatyczny a cesarskie cięcie

Drenaż limfatyczny brzucha to technika masażu, która ma na celu poprawę krążenia limfy w okolicy brzucha, między innymi w celu zmniejszenia obrzęków czy bólu. Taką terapię stosuje się w leczeniu limfedemu — stanu charakteryzującego się nagromadzeniem limfy w tkankach — ale może być również przydatny w przypadku obrzęków po operacjach, w tym również po cesarskim cięciu. Dzięki tej metodzie poprawie ulega także krążenie krwi, w związku z czym proces gojenia przebiega szybciej, a skóra staje się elastyczna.

Wiemy już, jak mobilizować bliznę po CC, ale jeśli pragniemy pogłębić swoją wiedzę na ten temat, warto sięgnąć po pozycję: Mobilizacja blizny po cięciu cesarskim, w którym mgr Małgorzata Marciniak tłumaczy proces gojenia się rany, wyróżnia etapy nacięcia blizny i wskazuje najlepsze techniki mające na celu redukcję obrzęku, bólu oraz powrót do pełnej sprawności. Pomocne w przyswojeniu wiedzy i informacji są liczne ilustracje, a także przystępny język, dzięki czemu osoba niezwiązana ze światem medycznym zrozumie w pełni czytane treści. 

Przyszłe mamy chcą mieć pewność, że ich dziecko będzie bezpieczne. Muszą jednak pamiętać, że aby zadbać o nie, powinny zadbać również o siebie. Zarówno w trakcie planowania macierzyństwa, jak i po porodzie przydatna jest fizjoterapia uroginekologiczna, która pomaga osiągnąć cele takie jak rozluźnienie i wzmocnienie mięśni dna miednicy czy odzyskanie harmonii emocjonalnej po trudnym porodzie. Więcej na ten temat można przeczytać w jednym z wcześniejszych artykułów: Fizjoterapia uroginekologiczna - co to jest?

Bibliografia: 

1. Blizna skórna po cięciu cesarskim – możliwości fizjoterapeutyczne, mgr Agata Wawryków, mgr Katarzyna Korabiusz, mgr Dorota Torbé, prof. dr hab. n. med. Andrzej Torbé, dr hab. n. zdr. Anna Lubkowska, dr n. med. Paweł Wawryków. 
2. Rehabilitacja blizny po cesarskim cięciu, mgr Emilia Bednarczyk.
3. Niezbędnik dla mam po cięciu cesarskim, PelviFly.
4. Zalecenia fizjoterapeutyczne po porodzie przez cięcie cesarskie, Centrum Rehabilitacji Koala. 
5. Blizna po cięciu cesarskim - Wrocław - FizjoMedica
6. Terapia blizny po operacji cesarskiego cięcia, 2 / 2018 / vol. 7 184 Kosmetologia Estetyczna.
7. Praca z blizną po operacji cesarskiego cięcia ze szczególnym uwzględnieniem technik stosowanych w późnym okresie pooperacyjnym, dr n. med. Małgorzata Chochowska.