Rehabilitacja w chorobie Parkinsona
Zarówno leczenie zachowawcze – niefarmakologiczne, jak i to pooperacyjne obejmuje zawsze postępowanie rehabilitacyjne (usprawniające), jako niezbędny składnik całościowej terapii w chorobie Parkinsona. Postępowanie rehabilitacyjne obejmuje nie tylko terapię ruchową indywidualną i grupową, ale także terapię mowy i terapię zajęciową.
Specyficzną cechą choroby Parkinsona jest zmniejszanie się aktywności ruchowej, obniżenie motywacji, wycofywanie się z życia zawodowego, społecznego i rodzinnego. Poprzez wykonywanie ćwiczeń ruchowych pacjenci mają możliwość czynnie przeciwstawiać się swoim dolegliwościom, co z kolei poprawia nastrój i ogólnie wpływa na dobre samopoczucie.
Jednym z głównych zadań rehabilitacji chorych na Parkinsona jest utrzymanie ogólnej sprawności fizycznej, niezależności funkcjonalnej i poprawy jakości życia.
Do kolejnych zadań terapii należy zapobieganie rozwojowi powikłań wtórnych i deformacji poprzez utrzymanie lub zwiększenie zakresu ruchu w stawach, zapobieganie przykurczom, bólowi, zanikom i osłabieniu mięśni, które wynikają z unieruchomienia, a także doskonalenie funkcji motorycznych i ruchomości, poprawa stabilności postawy i wzorca chodu, utrzymanie lub zwiększenie funkcjonalnej niezależności w czynnościach życia codziennego, jak również dostosowanie psychologiczne do przewlekłego upośledzenia i modyfikacji stylu życia. Złożony mechanizm powstawania zaburzeń ruchowych u chorych prowadzi do ich znacznej niesprawności i unieruchomienia.
Cechą charakterystyczną choroby Parkinsona jest to, że chorzy nie tracą w zasadzie zdolności ruchu, lecz mają problemy z jego aktywacją. To właśnie inicjowanie, rozpoczynanie poszczególnych elementów ruchowych wymaga indywidualnie dobranej strategii terapeutycznej oraz indywidualnie dobranych rozwiązań.
Sprawność wykonywania takich zadań ruchowych podczas ćwiczeń rehabilitacyjnych, szczególnie tych bardziej złożonych, może zostać poprawiona poprzez podzielenie ich na części składowe. Choremu łatwiej wówczas skupić się na konkretnej sekwencji ruchowej i wykonać ją tym samym sprawniej. Pacjenci z chorobą Parkinsona powinni zatem skupiać się na trenowaniu pojedynczych zadań ruchowych, powtarzając je aż do osiągnięcia płynności ruchu. Poszczególne sekwencje ruchowe składa się w miarę możliwości w cały wzorzec ruchowy. Znacznym ułatwieniem w rehabilitacji jest także zewnętrzne sterowanie wykonywanego przez pacjenta ruchu, które może być słowne (słuchowe, komendy) lub wzrokowe (znaki, linie itp.).
