Diagnostyka kręgozmyku Rozpoznanie kręgozmyku powinno być oparte na dokładnym badaniu podmiotowym i przedmiotowym, uwzględniającym diagnostykę różnicową pomiędzy kręgozmykiem a zespołami bólowymi kręgosłupa typu dyskopatii, radikulopatii lędźwiowej i innych dysfunkcji oraz w oparciu o badania radiologiczne czynnościowe kręgosłupa lędźwiowego.
W diagnostyce kręgozmyku powinno się również uwzględnić różnice pomiędzy nadmierną ruchomością kręgosłupa (hipermobilnością) a niestabilnością.
Podstawowym elementem diagnostyki kręgozmyku jest czynnościowe zdjęcie RTG. Rentgen wykonuje się w projekcjach: przednio-tylnej, bocznej oraz skośnych. Zdjęcia robione są w różnych pozycjach pacjenta ze względu na odmienne wartości ześlizgu np. w leżeniu kręgozmyk zmniejsza się samoistnie. Badanie należy wykonywać na stojąco.
Idealne byłoby wykonanie zdjęcia bocznego obejmującego cały kręgosłup wraz z miednicą, a zwłaszcza głowami kości udowej, w pozycji stojącej. Badanie w projekcji bocznej pozwala określić wielkość ześlizgu kręgu, postawę pacjenta oraz realny wpływ kręgozmyku na zaburzenia równowagi kręgosłupowo-miedniczej.
Leczenie farmakologiczne
Leczenie farmakologiczne skupia się na wykorzystaniu działania przeciwbólowego i przeciwzapalnego leków. Najczęściej stosowanymi środkami są niesterydowe leki przeciwzapalne (NLPZ), leki sterydowe, zmniejszające napięcie mięśniowe oraz naczyniowe [4, 12]. W przypadkach bardzo nasilonych dolegliwości bólowych stosuje się iniekcje sterydowe. Leczenie farmakologiczne przynosi pacjentowi znaczną ulgę, lecz do utrzymania długotrwałych efektów potrzebna jest dodatkowa terapia [4, 19, 23].
Leczenie zachowawcze
Leczenie zachowawcze stosowane jest głównie w przypadkach objawowej kręgoszczeliny lub kręgozmyku o małym stopniu ześlizgu (do 25%) [8]. W postępowaniu zachowawczym, obok prowadzonej rehabilitacji, zaleca się: ograniczenie czynności i ruchów prowadzących do powstawania zbyt dużych naprężeń w okolicy lędźwiowo-krzyżowej kręgosłupa, stosowanie zaopatrzenia ortopedycznego (17] oraz okresowe badania obrazowe i kontrolę lekarską w celu wykluczenia progresji ześlizgu [24]. U dzieci i nastolatków kontrole powinny się odbywać co 6-12 miesięcy, aż do osiągnięcia dojrzałości kostnej (IV-V stopień wg skali Rissera). U dziewcząt około 2 lata po wystąpieniu menarche [24]. Badania prowadzone przez klein i wsp. [25] dotyczące badań skuteczności leczenia zachowawczego wskazują na bardzo dobre wyniki funkcjonalne u 84% pacjentów. Głównymi czynnikami decydującymi o sukcesie są wiek oraz stopień uszkodzeń struktur w chwili rozpoczęcia leczenia (11, 24, 25).
